Fatiha Suresi, Mekke döneminde inmiştir. Yedi ayetten oluşur. Kur’an-ı Kerim’in ilk suresi olduğu için “başlangıç” anlamına gelen “Fatiha” adını almıştır. Kur’an’ın içerdiği esaslar öz olarak Fatiha’da vardır. Fatiha Suresi, eşsiz güzellikte bir dua, bir yakarıştır.
Okunuşu
1- Bismillahi’r-Rahmani’r-Rahim.
2- Elhamdulillahi Rabbi’l-alemin.
3- Er-Rahmani’r-Rahim.
4- Maliki yevmi’d-din.
5- İyyake na’budu ve iyyake neste’in.
6- İhdine’s-sırata’l-mustakim.
7- Sırata’l-lezine en’amte aleyhim. Ğayri’l-meğdubi aleyhim ve le’d-dallin.
Anlamı
1-Bismillahirrahmanirrahim
2-4 Hamd, Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahim, hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah’a mahsustur.
5-(Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz.
6-7 Bizi doğru yola, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil.
Fatiha Suresi Bizlere Ne Anlatıyor?
Kur’an-ı Kerim’in bilgi, irşad ve talimatla ilgili bütün muhtevası “bilinmesi ve inanılması gerekenler” ve “yapılması gerekenler” diye ikiye ayrılabilir. Birincisinde Allah, peygamberlik, gayb alemi hakkında bilgiler, öğütler, misaller, hikmetler ve kıssalar vardır. İkincisinde ise ibadetler, hayat düzeni gibi ameli, ahlaki hükümler ve öğretiler vardır. Fatiha suresi bütün bunları ya sözü veya özüyle ihtiva etmektedir ya da bu konularda aklın önünü açarak ona ışık tutmaktadır.
“Hamd, Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahim, hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah’a mahsustur.”
Hamd şuurunu taşıyan bir mü’min, mü’minlik kıvamında belli bir noktaya gelmiş demektir. Çünkü Rabbimiz insanın çok az şükreden bir varlık olduğunu farklı ayetlerde ifade ediyor. Dolayısı ile hamd ve şükür bilincinde olmak mümin için güzel bir seviyedir. 3.ayette geçen “Rahman ve Rahim” Rabbimizin bu dünyada bütün yaratılanlara rahmeti ve şefkatini ifade ediyor. Mümin Rabbinin bu sıfatlarının farkına vararak ümit içinde olmalıdır. 4. Ayette geçen “hesap ve ceza gününün maliki” ifadesi bir korku ve teslimiyeti ifade etmektedir. İnsanın evladından, eşinden kaçtığı ve herkesin kendi derdine düştüğü mahşer anında tek söz sahibi olan Allah’tır ve bu dehşetli günün azabından korunmak için Allah’a sığınmanın tek yolu O’na ibadetle yaklaşmak ve O’ndan yardım istemektir.
“(Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz.”
Mümin bu ayet-i kerimeyi söyleyerek acizliğini itiraf eder ve Rabbinden bir hidayet talebinde bulunur. Çünkü artık bir kulluk şuuruna ermiştir.
“Bizi doğru yola, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil.”
Mümin “gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil” diyerek gidilmemesi gereken kendisini cehenneme götürecek bu yoldan Rabbine sığınmaktadır. Her namazda Fatiha Suresi’nin ayetleri arasında dolaşan mümin aslında Rabbine karşı ümit ve korku duyguları arasında gidip gelmektedir. Müminin Allah’ın rahmet ve gazabı karşısında içinde olması gereken bu durum bize Hazret-i Ebu Bekir (r.a.)’nın ruh halini hatırlatır.
“Fatiha Suresi” için 3 yorum