Allah (c.c.) bizler için rahmeti bol olan günler ve aylar bahşetmiştir. Nasıl ki günler arasında Cuma günü faziletli bir gün ise, üç aylar olarak bildiğimiz Receb, Şaban ve Ramazan ayları da mübarek aylardır. Receb ayı girince Peygamberimiz (s.a.v.) “Allahım! Receb ve Şaban’ı bize mübarek kıl! Bizi Ramazan’a ulaştır.” diye dua ederdi. Recep ayında, Regaip ve Mirac; Şaban ayında Berat; Ramazan ayında ise Kadir Gecesi gibi dört ayrı gece bulunmaktadır. Bu gecelere halk arasında kandil geceleri de denir. Kandil anlayışı Peygamber Efendimizin zamanında yoktu. Hicri üçüncü asırda genelde tasavvufi çevreler tarafından kutlanmaya başlanmıştır. Osmanlı da ise ilk kez 2. Selim zamanından itibaren minarelerde kandillerin yakılmaya başlanması ile birlikte Kandil olarak anılmaya başlanmış ve görkemli törenlerle kutlanmaya başlanmıştır.
Bu mübarek aylarda kefaret ve kaza borcu olanlar oruçlarını tutabilirler. Üç aylarda namazları kaçırmamaya, nafile ve kaza orucu tutmaya, zikir ve duaları çoğaltmaya, Kur’an okumaya, tövbeleri yenilemeye, nefis muhasebesi yapmaya özen göstermeliyiz. Bu aylar dua ve tövbelerimizin kabul edilme ümidinin daha fazla olduğu aylardır.
Bu ayların Müslümanlarca değerli olmasının sebeplerinden birisi de Peygamberimiz (s.a.v.)’in bu aylar hakkında verdiği haberlerdir. Efendimiz(s.a.v.); “Recep Allah’ın ayı, Şaban benim ayım ve Ramazan ümmetimin ayıdır.” buyurmuştur.
RECEB AYI: Receb kelimesi herhangi bir şeyden korkmak, utanmak veya bir kimseyi heybetinden dolayı ululamak manalarına gelir. Bir ayet-i kerime meali:
“Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmet edilen] aylardır.” [Tevbe 36]
Cahiliye devrinde Araplar, putları için bu ayda kurban keserlerdi. Araplar arasında mukaddes bilinen Receb ayı, haram aylardan biridir. Receb ayı, birbirini takip eden bu üç aydan (haram olan diğer aylar)hemen sonra gelmediği ve yedinci sırada olduğu için Recebü’l ferd adı da verilmiştir. Recep ayı, içinde iki kandil gecesi bulunmasından dolayı faziletli bir aydır. Kim recep ayının bir gününü oruç tutarak geçirirse Allah’ın rızasını kazanmış olur. Allah’ın gazabı ondan uzaklaşır ve cehennem kapılarından birisi ona kapanır.
Regaip; kelime olarak herhangi bir şeyi istemek, arzulamak ve onu elde etmek için çaba sarf etmek demektir. Recep ayının ilk Cuma gecesi Regaip Kandili’ dir. Müslümanlar için Cuma gecesi ayrıca kıymetlidir. Bu iki önemli gece bir araya gelince daha kıymetli olur. Allah Teala bu gecede Müminlere ihsanlar ve ikramlar yapar.
Recep ayının içinde bulanan bir başka gece de bereketin coştuğu mübarek Miraç Gecesidir. Allah Teala’nın sevgili kulu ve rasulü Hz. Muhammed (s.a.v.)’i; Mekke’deki Mescid-i Haram’dan, Kudüs’teki Mescid-i Aksa’ya götürdüğü ve oradan da kendi huzuruna yükselttiği bir gecedir.
Miraçta, Efendimize (s.a.v.)’e şu üç şey verildi: 1) Beş vakit namaz 2) Bakara Suresinin son kısmı (Amenerresulü) 3) Bu ümmetten Allah’a şirk koşmayan kimselerin günahlarının bağışlanacağı müjdesi.
ŞABAN AYI: Şaban ayının Araplar arasındaki eski adı ‘Azil’ dir. Şaban ayının en önemli hususiyetlerinden birisi de, Berat gecesinin bu ayın on beşinci gecesine tesadüf etmesidir. Aişe annemiz buyuruyor ki:“Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.” [Buhari]
Günahlardan kurtulmak, ilahi affa ulaşmak için Allah’ın biz Müslümanlara lütfettiği kıymetli bir gecedir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyuruyor: “Şaban ayının 15. gecesi olduğunda o geceyi ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece güneşin batışından fecre kadar (olan sürede) dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve ‘Tövbe eden yok mu, tövbesini kabul edeyim! Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim! Şifa isteyen yok mu, şifa vereyim! Başka isteği olan yok mu, ona da istediğini vereyim.” buyurur.
- Anne ve babasını incitenler,
- Büyücüler,
- Başkalarına kin besleyenler,
- İçki düşkünleri bu gecenin faziletinden yararlanamazlar.
RAMAZAN AYI: Kur’an ve oruç ayı olup, içerisinde bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesini de barındırır. Peygamberimiz s.a.v. ’in “Ümmetimin ayıdır” diye bahsettiği, iyilik, tövbe, istiğfar ve sabır ayıdır. Peygamber efendimiz, Ramazan-ı şerifin fazileti hakkında şöyle buyuruyor:
“Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teala, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir gecesinin] hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır.”
Ramazan Ayının Özellikleri
- Kur’an-ı Kerim’de ismi açık olarak geçen tek ay Ramazan ayıdır. Bütün insanlığı huzura ve saadete kavuşturmak için gönderilen Kur’an-ı Kerim bu ayda inmeye başlamıştır.
- Bin aydan daha hayırlı Kadir Gecesi Ramazan Ayındadır.
- İslam’ın beş esasından biri olan oruç bu aya tahsis edilmiştir.
- Teravih namazı da bu aya mahsus ibadetlerimizdendir.
Ramazan ayı içinde kutlanan ve “bin aydan daha hayırlı olduğu” Kur’an-ı Kerimde açıklanan bir gecedir. Kadir kelime olarak; değer, kıymet ve itibar anlamlarına gelir. Bu gece melekler Allah’ın emriyle yeryüzüne iner ve Müslümanlara dua ederler. Kadir Gecesi, Allah katında kıymeti pek yüksek bir gecedir. Ramazan ayı içinde gizlenmiştir bu nedenle hangi günün Kadir Gecesi olduğu tam olarak belli değildir. Peygamberimiz onu tek sayılı günler içinde, mesela Ramazan’ın üçü, yedisi, yirmi yedisinde aramamızı söylemiştir. Alimlerimizin büyük bir kısmı Ramazan’ın 27. gecesi Kadir Gecesi’dir demişlerdir.
Namaz NİYAZ 